Szumy uszne – przyczyny, objawy i leczenie

Szumy uszne to przypadłość, która dotyka coraz więcej Polaków: już co druga osoba skarży się co jakiś czas na dzwonienie, pisk, świst czy gwizd w uchu, które zdają się nie mieć żadnego powodu, a 25% osób odczuwa te symptomy stale. Szum w uchu to niezwykle uciążliwa i utrudniająca codzienne funkcjonowanie choroba słuchu. Czym są szumy uszne? Jakie są ich przyczyny, objawy i przede wszystkim – czy szumy uszne można wyleczyć? W poniższym artykule postaramy się odpowiedzieć na te pytania.

Zachęcamy do umówienia się na bezpłatne badanie słuchu , które jest najlepszą drogą do poprawnego zdiagnozowania szumów usznych.

Czym są szumy uszne?

Szumy uszne to odczuwanie dźwięku bez żadnych bodźców zewnętrznych. Najczęściej są to: dzwonienie, piszczenie lub buczenie. Dźwięki te mogą pochodzić z jednego lub dwojga uszu lub ze środka głowy. Mogą wywoływać problemy z zasypianiem, odpoczynkiem, koncentracją, wzmożony stres. Barwa szumów usznych i jego głośność mogą z czasem się zmieniać. Zdarza się, że parametry fizyczne są niewspółmiernie małe do dyskomfortu i irytacji, jakie powodują. I choć mogą być bardzo uciążliwe, nie są chorobą, a jedynie samoistnie występującą przypadłością lub objawem problemów ze zdrowiem. Cechą szczególną szumów usznych jest to, że słyszane są jedynie przez chorego, nazywamy je zatem dźwiękami fantomowymi, ponieważ tak naprawdę nie posiadają zewnętrznego źródła. Ich nasilenie oraz forma są różne, w zależności od pacjenta – niektórzy słyszą je niejako w środku głowy, inni słyszą je jedynie w lewym lub prawym uchu. Czasami pacjenci skarżą się na ich stałe występowanie, niektórzy natomiast zmagają się z nimi jedynie raz na jakiś czas.

Szumy uszne - przyczyny

W jaki sposób powstają szumy uszne? Przyczyna jest niestety do dziś niewyjaśniona przez środowisko naukowe – nie pomaga w tym fakt, że są one słyszane jedynie przez chorego, a żaden specjalista od leczenia słuchu nie jest w stanie ich zdiagnozować, używając metod konwencjonalnych. Wiadomo jednak na pewno, że w większości przypadków szumy uszne są następstwem przebytych chorób czy urazów. Rzadko kiedy zdarza się, by wystąpiły u pacjenta bez żadnego powodu.

W jakich miejscach powstają szumy uszne?

Jako możliwe ośrodki podaje się:

Ucho wewnętrzne – jako następstwo nagłej utraty słuchu, urazu akustycznego czy niedosłuchu. Narząd słuchu stara się wzmocnić dźwięki, które spowodowane są ubytkiem słuchu, co może niestety prowadzić również do słyszenia przez pacjenta niechcianych odgłosów.
Ucho środkowe – jako następstwo uszkodzonej błony bębenkowej bądź stanu zapalnego ucha.
Mózg – jako następstwo zaburzeń pracy mózgu, np. w wyniku zapalenia opon mózgowych lub guza; szumy uszne mogą mieć również podłoże psychiczne.

Jakie są zewnętrzne przyczyny powstawania szumów usznych?

Hałas – za najczęstszą przyczynę powstawania szumów usznych przyjmuje się głośne otoczenie, powodujące nadmierne obciążenie słuchu. Wysokie ryzyko występowania dolegliwości dotyczy osób, które przed długi okres przebywają w głośnym otoczeniu i nie stosują podstawowych zasad bezpieczeństwa i higieny (np. brak odpowiedniej ochrony słuchu, za głośne słuchanie muzyki itp.).
Stres – przeprowadzone badania wskazują jasno, że jest to jedna z przyczyn powstawania dolegliwości: pacjenci, skarżący się na szum w uchu, byli częściej narażeni na ostry stres niż osoby z innymi dolegliwościami.
Efekt uboczny leków – niektóre rodzaje przyjmowanych lekarstw mogą prowadzić do powstawania szumów usznych, np. leki na nadciśnienie czy antydepresanty, leki otoksyczne bądź chemioterapia.
Alkohol, papierosy i inne użwki – naukowcy twierdzą również, że nadmierne spożywanie alkoholu czy palenie papierosów sprzyja powstawaniu dolegliwości.
Choroby kręgosłupa, schorzenia neurologiczne.
Choroby układu krążeniowego w tym nadciśnienie tętnicze.
Nadczynność tarczycy.
Zatkanie ucha woskowina lub ciałem obcym,

Rodzaje szumów usznych

Dolegliwość możemy podzielić na kilka rodzajów, w zależności od przyjętej metodologii. Jeśli weźmiemy pod uwagę stopień ich natężenia, możemy wówczas wyróżnić:

Szumy uszne skompensowane – ten rodzaj dolegliwości nie powoduje znacznego dyskomfortu u pacjenta i nie występuje stale.
Szumy uszne nieskompensowane – są one słyszalne przez pacjenta nieprzerwanie i powodują ogromny dyskomfort i obniżenie jakości życia. Mogą prowadzić do migren, bólu uszu czy zawrotów głowy.

Jeśli natomiast podzielimy szumy uszne ze względu na częstotliwość ich występowania, wyróżniamy:

Ostre szumy uszne – ten rodzaj dolegliwości trwa krótko i ustępuje bez podejmowania specjalistycznego leczenia.
Podostre szumy uszne – nie towarzyszą pacjentowi na stałe, jednak występują z dużą częstotliwością i są wynikiem czynników zewnętrznych, jak np. silny stres.
Przewlekłe szumy uszne – pacjent słyszy je nieustannie przez minimum rok.

Szumy uszne – leczenie

Obecnie niewiele jest skutecznych metod redukcji szumu w uchu. Wciąż większość terapii opiera się na zagłuszaniu szumu przez inne odgłosy, mogące odwrócić uwagę od uporczywych dźwięków. Polscy naukowcy, z profesorem Adamem Pabisiem na czele, opracowali metodę mogącą przynieść ulgę pacjentom. Główną rolę odgrywa w niej specjalne urządzenie i oprogramowanie, dostarczające pacjentom zarówno stymulację akustyczną jak i sygnały wibracyjne. Wykorzystywane są do tego m.in. zegarek iWatch Apple i specjalne słuchawki, przez które podawane będą odpowiednie sygnały. Rozwiązanie ma być także dostosowywane do urządzeń innych producentów.

Leczenie szumów usznych jest bardzo trudne, wymaga czasochłonnej rehabilitacji, a przede wszystkim dokładnych badań, w tym także słuchu. Szumy stanowią o tyle większy problem, że nie potrafimy „wyłączyć" na nie swojej świadomości, a wręcz przeciwnie, są silnie przez nas odbierane, ponieważ w tym procesie biorą ud ział: układ słuchowy, nerwowy oraz struktury korowe i podkorowe w mózgu odpowiadające za stany emocjonalne.

Po dokładnym wywiadzie z Pacjentem i przeprowadzeniu badań określających charakter szumu wybiera się odpowiedni sposób leczenia. Stosowane są terapia TRT i terapie relaksacyjne, leki poprawiające ukrwienie mózgu, aparaty słuchowe i/lub generatory szumów, których celem jest skoncentrowanie się na zewnętrznych, przyjemnych dźwiękach i tym samym odwrócenie uwagi od uciążliwych szumów .

Metoda TRT jest długofalową terapią, ponieważ polega na maksymalnym osłabieniu fizjologicznych i psychologicznych reakcji na dokuczliwy sygnał. TRT to trening słuchowy, który wykorzystuje plastyczność mózgu, bowiem docierają do niego wszystkie dźwięki, ale są one filtrowane i tylko niektóre są „przepuszczane" da lej. Dzięki temu szumy uszne mogą zostać odrzucone już we wcześniejszych odcinkach drogi słuchowej.

Jak zabezpieczyć się przed dolegliwością?

W jaki sposób można zabezpieczyć się przed występowaniem szumu w uchu? Oto, co naszym zdaniem jest ważne:

unikanie ciszy, słuchanie muzyki, radia - to pomoże skoncentrować się na ulubionych melodiach, a nie na szumach
aktywność fizyczna (sport, ćwiczenia fizyczne i spacer) - usprawnia krążenie, relaksuje i poprawia samopoczucie
unikanie używek, hałasu i bardzo głośnej muzyki.

Bezpłatna diagnostyka szumów usznych

Szumy uszne mogą wystąpić krótkotrwale lub pojawić się w wyniku przebytych chorób lub urazów akustycznych. Leczenie jest możliwe na każdym etapie, jednak w zależności od stopnia zniszczenia komórek, jego skuteczność i czas są różne. Aby zdiagnozować problem i sposób działania w przypadku konkretnego pacjenta, warto zacząć od podstawowego badania słuchu. Bezpłatną diagnostykę wykonasz w naszych gabinetach w wielu miastach w Polsce. Umów się bezpłatne badanie słuchu online.

Sprawdź również, jak możesz zadbać o swój słuch.

Dokonaj rejestracji na bezpłatną wizytę!

Aby dowiedzieć się więcej, umów bezpłatne badanie słuchu w jednym z naszych oddziałów. Rozmowa ze specjalistą pozwoli Wam zrozumieć istotę problemu oraz poznać sposoby radzenia sobie z nim.

Dowiedz się więcej

Umów wizytę

Znajdź najbliższy oddział