Trening słuchu polega na systematycznym angażowaniu mózgu w świadome przetwarzanie bodźców dźwiękowych. Poprzez ćwiczenia słuchowe poprawiamy zdolność skupienia oraz organizacji informacji, wzmacniając połączenia nerwowe odpowiedzialne za koncentrację.
Badania pokazują, że rozwijanie percepcji słuchowej zwiększa zdolność do filtrowania niepotrzebnych dźwięków, co ułatwia skupienie się na istotnych zadaniach.
Terapia metodą Tomatisa to innowacyjny system treningu słuchu opracowany przez francuskiego otolaryngologa Alfreda Tomatisa, który wykorzystuje specjalnie dobrane dźwięki i muzykę do stymulowania słuchu i kory mózgowej.
Efekt Tomatisa pokazuje, że poprawa odbioru dźwięków przekłada się na lepszą koncentrację oraz zmniejsza nadwrażliwość słuchową. Terapia polega na słuchaniu odpowiednio przetworzonych nagrań, które wspierają funkcje poznawcze, ułatwiają skupienie i akceptację dźwięków.
Regularny trening słuchowy może wpływać na wydłużenie czasu skupienia oraz lepszą selekcję istotnych bodźców i większą odporność na rozpraszacze. Trening poprawia pamięć roboczą, a także podnosi efektywność uczenia się i pracy i zmniejsza poczucie dyskomfortu.
Istnieje wiele rodzajów treningu słuchowego. Część z nich można wykonać w domu, bez specjalistycznego sprzętu. Można aktywnie słuchać muzyki klasycznej, rozpoznawać dźwięki otoczenia z zamkniętymi oczami, czy powtarzać rytmiczne sekwencje dźwiękowe.
Bardziej zaawansowane metody treningu wykorzystują aplikacje komputerowe i mobilne lub systemy stymulujące mózg dźwiękami o określonych częstotliwościach oraz sekwencjach, co pozwala na poprawę synchronizacji mózgu, skupienia i szybkości przetwarzania bodźców słuchowych.
Ćwiczenia słuchowe są szczególnie pomocne dla dzieci z ADHD i zaburzeniami uwagi lub przetwarzania słuchowego. Terapia słuchowa może poprawić zdolność koncentracji oraz ułatwić naukę poprzez lepsze przetwarzanie informacji dźwiękowych.
Muzyka klasyczna, barokowa oraz dźwięki o określonych częstotliwościach (głównie wysokotonowe) są najbardziej odpowiednie do poprawy zdolności skupienia. Aktywne słuchanie, polegające na świadomym skupieniu się na przekazie, wzmacnia połączenia nerwowe i usprawnia procesy poznawcze w korze mózgowej.
Aby monitorować efektywność treningu słuchowego i oceniać postępy w poprawie koncentracji, można wykorzystać testy uwagi i pamięci, ocenę zdolności filtrowania bodźców oraz analizę wydłużenia czasu skupienia na zadaniach.