Słuch a jakość życia - kluczowy związek

Jakość życia w kontekście słuchu to komfort i satysfakcja w sferach: fizycznej, psychicznej, społecznej, zawodowej. Dobry słuch umożliwia pełne uczestnictwo w rozmowie i codziennych czynnościach. Niedosłuch obniża ten dobrostan.

Badanie w "Social Science & Medicine" z 2021 podkreśla, że nieleczony niedosłuch zwiększa ryzyko depresji i obniża jakość życia. ELSA (English Longitudinal Study of Ageing) wskazuje izolację społeczną, prowadzącą do izolacji jako skutek niedosłuchu.

Utrata słuchu jest ściśle powiązana ze stanami depresyjnymi. Trudności w komunikacji prowadza do izolacji społecznej i stresu, które obniżają samoocenę. Stały wysiłek zrozumienia mowy powoduje obciążenie poznawcze i frustracje, a unikanie interakcji skutkuje samotnością, przyczyniając się do depresji. Objawy depresyjne to smutek, utrata zainteresowań i zmęczenie. Stres i nerwica pojawiają się jako skutek napięcia, a bezsenność - zaburzeń nastroju.

Leczenie niedosłuchu, w tym diagnostyka i zakup aparatów słuchowych, stanowi znaczące obciążenie finansowe. Sytuacja społeczno-ekonomiczna wpływa bezpośrednio na dostęp do leczenia, a nierówności finansowe przekładają się na opóźnienia w diagnostyce i rozpoczęciu leczenia. Istnieją jednak możliwości dofinansowania z instytucji takich jak NFZ, PFRON, MOPS itp., możliwość skorzystania z rat, które częściowo łagodzą ten problem, zwiększając szanse na poprawę życia.

Badania potwierdzają, że korzystanie z aparatów słuchowych przez osoby z niedosłuchem znacząco zmniejsza ryzyko depresji. Utrata słuchu prowadzi do izolowania i wycofania z życia społecznego, a mechanizm korzystania z aparatów słuchowych w prosty sposób przywraca zdolność komunikacji, co otwiera drogę do satysfakcjonującej aktywności społecznej i eliminuje poczucie samotności. Pacjent odzyskuje poczucie kontroli i sprawczości, co poprawia samopoczucie stanowiąc barierę antydepresyjną.

Niedosłuch to poważne wyzwanie osób w wieku produkcyjnym. Utrudnia wykonywanie obowiązków zawodowych, zwłaszcza związanych z interakcją i szybkim reagowaniem w trakcie spotkań, rozmów telefonicznych. Kłopoty w komunikacji z przełożonymi prowadzą do nieporozumień, błędów i frustracji, związanych z błędnym rozumieniem komunikatów, co obniża wydajność, efektywność jej pracy. Może to ograniczać rozwój, relacje społeczne i możliwości awansu.

Nieleczony niedosłuch znacząco zwiększa ryzyko utraty pracy. Trudności w rozumieniu poleceń, prowadzące do błędów i nieporozumień obniżają efektywność i bezpieczeństwo w trakcie wykonywania obowiązków. Słabosłyszący bez aparatów mogą być eliminowani z rynku pracy, szczególnie ze stanowisk wymagających interakcji werbalnej. Osoby w podeszłym wieku mogą odczuwać to jako podwójne obciążenie, które dodatkowo pogłębia izolację społeczną i finansową przez trudność w utrzymaniu pracy.

Starzenie się społeczeństwa w Polsce i na świecie to trend demograficzny, który przyczynia się do wzrostu liczby osób z niedosłuchem. Główna przyczyna to fakt, że presbyacusis, czyli utrata słuchu z wiekiem właśnie wtedy się pogłębia. Ten wzrost stanowi wyzwanie dla opieki zdrowotnej, gdyż pojawia się coraz więcej pacjentów potrzebujących diagnostyki, opieki i leczenia, z drugiej strony diagnostyka profilaktyczna odgrywa tu niezwykle ważną rolę.

Niedosłuch automatycznie prowadzi do izolacji społecznej. Trudność w rozumieniu, zwłaszcza w hałasie ogranicza udział w spotkaniach rodzinnych. Psychologiczny aspekt to wstyd przed przyznaniem się do problemu, lek przed byciem „innym” czy „obciążeniem”. Obawa przed oceną lub wyśmianiem skutkuje niechęcią do proszenia o powtórzenie czy pomocy, a to pogłębia wycofanie. Unikanie sytuacji społecznych, powodujących frustracje i lęk, tworzy błędne koło samotności i niezrozumienia.

Niedosłuch niszczy relacje rodzinne i przyjacielskie przez pogorszenie komunikacji z członkami rodziny, frustrację bliskich, którzy nie rozumieją skali problemu, co prowadzi do nieporozumień i irytacji po obu stronach. Osoba słabosłysząca może unikać rozmów, a otoczenie może stawać się zmęczone i mniej cierpliwe przez ciągle powtarzanie. To wywołuje nieświadome i niezamierzone ochładzanie więzi i wzajemne poczucie osamotnienia.

Osoby z niedosłuchem stopniowo izolują się, rezygnując z ulubionych zajęć jak  koncerty, kino, teatr czy spotkania rodzinne. Początkowo trudności w rozumieniu w hałasie wywołują zmęczenie, wykluczenie i frustracje, by z czasem obawa przed nimi, niezrozumieniem, dopytywaniem czy wręcz sprawianiem wrażenia nieskupionego sprawia, że ulubione sytuacje stają się stresujące i niekomfortowe. Słabosłyszący unika tych działań izolując się jeszcze bardziej.

Rodzina to jednostka kluczowa w wykrywaniu jakichkolwiek zmian u członka rodziny, a tym bardziej niedosłuchu poprzez obserwację wczesnych zmian w zachowaniu. Zapewnia wsparcie emocjonalne i psychiczne, które jest niezbędne w podjęciu leczenia. Bliskie relacje będą stanowiły najlepsza motywacje do diagnostyki i akceptacji aparatu słuchowego, co pomoże w przestrzeganiu zaleceń i normalizacji nowej, czasem trudnej rzeczywistości.

Aparaty słuchowe to rewolucja dla życia osób z niedosłuchem! Poprawiają rozumienie wzmacniając dźwięki, tam gdzie ich potrzebujesz. Rozmowy stają się zrozumiałe, a udział w życiu społecznym znów staje się przyjemnością. Ich skuteczność jest niezaprzeczalna. Zmniejszają frustracje, izolacje i spadek funkcji poznawczych. Nowoczesne modele automatycznie dostosowują się do zmieniającego się otoczenia oferując komfortowy dźwięk. 

Utrata słuchu wpływa na życie, relacje i pracę. Konieczna jest akceptacja aparatów i wsparcie rodziny. Zwróć się do laryngologa, gdy zauważysz pogorszenie słyszenia, szumy uszne, trudności w rozumieniu mowy, izolowanie od innych czy objawy depresyjne. W leczeniu kompleksowym pomagają: psycholog pomoże w akceptacji i adaptacji, geriatra z ogólnym stanem zdrowia, protetyk słuchu w doborze aparatów. Wczesna interwencja jest w stanie znacząco poprawić jakość życia.