Słabnący słuch - wyzwania psychiczne

Utracie słuchu towarzyszą nieraz silne emocje, które naturalnie towarzyszą procesowi godzenia się z niedosłuchem. Kübler-Ross opisuje pięć podstawowych odpowiedzi na stratę. Są to: zaprzeczenie, gniew, targowanie się, depresja i akceptacja.

Życie z utratą słuchu toczy się niejako obok ludzi. Trudności w nadążaniu za rozmową, szczególnie w większym gwarze, powodują zniechęcenie i wyłączenie z relacji społecznych.

Spotkania, wyjście do sklepu, kościoła czy kina stają się wyzwaniem, gdyż stres i wysiłek związany z niedosłuchem staje się zbyt męczący, a proszenie o powtórzenie, domyślanie się, zgadywanie- krępujące. Osoba z niedosłuchem izoluje się, co prowadzi do osłabienia poczucia własnej wartości i samooceny.

Aby uniknąć negatywnych skutków niedosłuchu, zarówno psychicznych jak i fizycznych, zdrowotnych, należy jak tylko zaczniemy podejrzewać pogorszenie słyszenia, skonsultować się ze specjalistami:

- laryngolog, otolaryngolog; zajmują się diagnozą i leczeniem słuchu,

- neurolog: przy występowaniu zawrotów głowy i szumów, 

- audioprotetyk lub protetyk słuchu: wykona różne badania słuchu, wyjaśni i doradzi,

- psycholog: pomoże w nazwaniu i radzeniu sobie z psychologicznymi konsekwencjami niedosłuchu.

Bardzo poważnym skutkiem utraty słuchu w życiu rodzinnym jest obciążenie, jakie wywiera na komunikację. Rozmowy stają się utrudnione, następują częste dopytywania, ciągłe „co?” wprowadza uczucie irytacji po obydwu stronach. Osoba z wadą słuchu zaczyna się izolować i zdarza się być ignorowana (np. dziadkowie przez wnuki znudzone powtarzaniem).

Najważniejsze jest cierpliwe towarzyszenie i udzielanie wsparcia, aż osoba bliska będzie gotowa na zmianę i pomoc.

 

Niewątpliwie niedosłuch jest związany z pokonywaniem ograniczeń. Wsparciem dla niedosłyszących będą techniki związane z radzeniem sobie z wyzwaniami. M. in. efektywne będą:

- Techniki adaptacyjne, czyli czytanie, spacerowanie, głębokie oddychanie, humor, wsparcie psychiczne, wiarę by złagodzić napięcie psychiczne,

- Techniki copingowe będą związane z działaniem ukierunkowanym ku rozwiązaniu problemu. Planowanie, działanie, przewartościowanie.

Życie po utracie słuchu zmienia się, a budowanie nowego życia ze wsparciem słuchu w postaci m in. aparatów słuchowych jest procesem, do którego można się przyzwyczaić. Podążanie za wskazówkami protetyka związanymi z adaptacją i rehabilitacją pozwoli na coraz lepszą adaptację. 

Pacjenci mówią:

- „W końcu mogę swobodnie uczestniczyć w rozmowach rodzinnych.”

- „Usłyszałem, że w silniku auta coś źle działa.”

- „Słyszę wiadomości.”

- „Mogę swobodnie rozmawiać z wnukami.”

- „W końcu się mniej stresuję.”